19 listopada - Światowy Dzień Toalet

Apelujemy o prawidłowe korzystanie z kanalizacji sanitarnej!

19 listopada obchodzimy Światowy Dzień Toalet. Z tej okazji przypominamy jak należy prawidłowo wykorzystywać urządzenia kanalizacji sanitarnej. Codziennie borykamy się z przedmiotami, które nie powinny trafić do kanalizacji. Konsekwencje z tym związane są bardzo poważne nie tylko dla nas, ale również dla każdego mieszkańca Opola.

Dzień 19 listopada ustanowiono Światowym Dniem Toalet. Stanowi on wyśmienitą okazję do budowania świadomości społecznej w kwestii niewystarczającego w wielu krajach dostępu do toalet, kanalizacji i oczyszczalni ścieków. Brak dostępu do toalety dotyczy jednego na trzech mieszkańców Ziemi, do których należą kraje rozwijające się. W miejscach, gdzie brakuje dostępu do kanalizacji, wszystkie nieczystości, takie jak odchody oraz ścieki trafiają bezpośrednio do rzek, jezior, a także do mórz przybrzeżnych. Głównym celem święta jest ciągłe dążenie do zmniejszenia ilości osób, które nie posiadają lub mają ograniczony dostęp do korzystania z kanalizacji sanitarnej na podstawowym poziomie oraz wskazanie problemu, jakim jest zachowanie czystości w toaletach na świecie, tak aby przypomnieć o podstawowych zasadach korzystania z ogólnodostępnych urządzeń sanitarnych.

Toaleta to nie kosz na śmieci!

Wbrew pozorom, temat jest bardzo poważny. Przy okazji Światowego Dnia Toalet warto zwrócić uwagę, czego nie należy wrzucać do muszli klozetowej, ponieważ ludzie potrafią umieścić w nich wszystko, co tylko zmieści się przez średnicę odpływu sedesu. Większość wrzuconych odpadów nie rozpuszcza się w wodzie. Odpady nawijają się na elementy obrotowe z którymi mają styczność, co w konsekwencji blokuje pompy. W rurach zbijają się w zwartą masę i tworzą trudne do usunięcia zatory.

Pracownicy Spółki WiK Opole średnio 10 razy w ciągu tygodnia interweniują w celu usunięcia awarii spowodowanych zatorami. Liczba usuwanych zatorów z roku na rok rośnie! W 2017 roku usunięto 240, w kolejnym roku o 23 zatory więcej, a w bieżącym roku usunięto już około 200 tego typu uciążliwości (stan na koniec października). Ilość zatorów, a tym samym awarii na sieci kanalizacyjnej możemy znacząco ograniczyć, stosując prostą zasadę, która brzmi: „Do kanalizacji sanitarnej odprowadzamy tylko zużytą wodę pochodzącą z czynności higienicznych, nieczystości sanitarne i papier toaletowy.” 

Po przebyciu sieci kanalizacyjnej, ścieki wraz z odpadami przypływają do oczyszczalni ścieków. To właśnie tam, podczas oczyszczania mechanicznego, na kratach i sitach pozostaje cała masa różnych odpadów.
Co nie może trafiać do toalety, a najczęściej jest wrzucane i jakie konsekwencje powoduje?

• Żywność, resztki jedzenia- przyciągają szczury i powodują zwiększanie się ich populacji. Szczury przenoszą choroby oraz powodują szkody w infrastrukturze.
• Odpady kuchenne- obierki, kości, tłuszcze i oleje- pod wpływem zimnej wody tężeją w rurach, i zmniejszają ich średnicę, jak również łączą się z innymi nieczystościami tworząc nieprzepuszczalną bryłę. Powoduje to konieczność remontu sieci kanalizacyjnej w budynku.
• Odpady higieniczne: ręczniki papierowe, patyczki kosmetyczne, podpaski, tampony, chusteczki nawilżane, pieluchy jednorazowe, płatki kosmetyczne, nici dentystyczne- prowadzą do zatkania odpływu toalety, zatkania pionów kanalizacyjnych, w konsekwencji zalanie toalety, łazienki fekaliami.

Szerokie zastosowanie chusteczek nawilżanych stanowi zmorę pracowników WiK Opole. Wykonane są z tkaniny, która nie rozpuszcza się w wodzie i nie ulega rozdrobnieniu. Wrzucone do kanalizacji powodują duże problemy w procesie oczyszczania. Zapychają i blokują urządzenia, co prowadzi do ich uszkodzenia. Jednocześnie zaburzając procesy technologiczne w przepompowniach i oczyszczalni ścieków. Są najczęstszą przyczyną awarii, które miały miejsce w ostatnim czasie w przepompowniach na terenie miasta Opole. 

Poważny problem stanowią również niepozorne patyczki higieniczne, które blokują pompy w oczyszczalni i powodują ich awarie. Trudno je odpowiednio wcześnie wyłowić ze ścieków; dostają się do najbardziej niedostępnych, newralgicznych części maszyn. Naprawa uszkodzeń dezorganizuje pracę, zakłóca proces oczyszczania ścieków i kosztuje.

• Odpady stałe: torebki foliowe, opakowania po kostkach zapachowych do wc, prezerwatywy, włosy, nakrętki od butelek, zabawki, żwirek z kuwety- zmniejszają przepustowości przewodów kanalizacyjnych.
• Odpady tekstylne: części garderoby (bielizna, rajstopy, skarpety), materiały opatrunkowe (bandaże), szmaty, czyściwa- zawierają włókna nierozpuszczalne w wodzie, zbijają się w zwartą masę, łączą się w sploty, uniemożliwiają swobodny przepływ ścieków.
• Oleje, smary, tłuszcze: substancje które odkładają się na przewodach kanalizacji sanitarnej. Powodują zmniejszanie się ich średnic, czego efektem jest konieczność czyszczenia kanalizacji specjalistycznym sprzętem. 
• Farby, lakiery, rozpuszczalniki, węglowodory ropopochodne, substancje chemiczne, lekarstwa – zakłócają, a w konsekwencji zmniejszają skuteczność biologicznego procesu oczyszczania ścieków (kolejny etap po mechanicznym oczyszczaniu ścieków) zachodzący w oczyszczalniach. W konsekwencji stanowią zagrożenie dla organizmów wodnych, żyjących w wodach powierzchniowych, do których odprowadzane są oczyszczone ścieki.
• Zużyte igły- potencjalne zagrożenie zranienia pracowników serwisujących sieć i obiekty kanalizacyjne.
• Niedopałki papierosów- zawarte w nich substancje chemiczne szkodzą pożytecznym mikroorganizmom oczyszczających ścieki w biologicznej części oczyszczalni. 
• Odpady budowlane: gruz, piach, glina, cement, gips, kleje: powodują tworzenie się stałych, trudno usuwalnych barier, które w skrajnych przypadkach doprowadzić mogą do zalania fekaliami najniżej położonych odpływów na pionach kanalizacyjnych. Usunięcie takiej bariery może wiązać się z kosztowną wymianą danego odcinka kanalizacji. 

Jak to możliwe?

Spora część odpadów spłukiwana jest w muszlach klozetowych, umywalkach czy zlewach kuchennych. Zanieczyszczenie kanalizacji powstaje również poprzez bezpośrednie wrzucenie do kanałów po odsunięciu włazu tj. do studzienek ulicznych. Dotyczy to dużych odpadów. Pracownicy WiK Opole natrafiają w kanałach na gruz z remontów, czyściwa itp.

Ilość odpadów usuwanych ze ścieków w ciągu roku

Niestety, z roku na rok rośnie ilość odpadów wrzucona przez mieszkańców do kanalizacji. W 2018 roku, w porównaniu do 2016 roku pracownicy Spółki WiK w Opolu usunęli o 23% (około 3 tys. ton!) więcej masy odpadów, które przypłynęły do oczyszczalni ścieków w postaci skratek  (resztki jedzenia, ręczniki papierowe, waciki, patyczki do uszu, bandaże, podpaski, nawilżane chusteczki), osadów i piasku.

Sprawcami zanieczyszczenia kanalizacji są nie tylko mieszkańcy!

Każde przedsiębiorstwa produkcyjne posiadają ustalone warunki wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych. W przypadku ich przekroczenia, wnoszą dodatkowe z tym związane opłaty. Tymczasem, zdarza się, że pracownicy przedsiębiorstw produkcyjnych również pozbywają się odpadów poprzez wrzucenie ich do kanalizacji, w tym odpadów niebezpiecznych, które powinny być unieszkodliwione przez podmioty posiadające stosowne zezwolenia na unieszkodliwianie takich odpadów. Przykładowo, Pracownicy Spółki WiK Opole regularnie z terenu  dawnego „METALCHEMu” w Opolu odnotowują napływ odpadów stałych w postaci zaolejonych fragmentów ubrań roboczych oraz szmat, które mogły służyć do czyszczenia elementów w procesie technologicznym. Dodatkowo, nieuczciwi przedsiębiorcy potrafią wprowadzić do urządzeń kanalizacyjnych ścieki przemysłowe wielokrotnie przekraczające dozwolone parametry dla odprowadzanych ścieków np. metali ciężkich. W ten sposób zaoszczędzają na kosztownej utylizacji tych odpadów. Takie incydenty zgłaszane są do stosownych organów i kończą się nawet postępowaniem sądowym.

Co robić z odpadami?

Odpady z gospodarstw domowych, które trafiają do sieci kanalizacyjnej powinny trafić do pojemników na odpady komunalne. Są to odpady, które nie podlegają segregacji i należy je umieszczać w pojemnikach na odpady w kolorze czarnym. Obowiązkowo, każda łazienka i toaleta powinna być wyposażona w koszt na śmieci. W zlewozmywakach kuchennych powinny być zamontowane sitka zbierające resztki jedzenia.
Przedsiębiorstwa produkcyjne powinny gromadzić niebezpieczne odpady i substancje w specjalistycznych pojemnikach, a następnie przekazywać je podmiotom posiadającym stosowne zezwolenie na unieszkodliwienie tego rodzaju odpadów.

Co grozi za nieprzestrzeganie dobrych zasad ?

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2019 r. poz. 1437 z późn. zm.) w art. 28 ust. 4a wyraźnie wskazuje, iż kto nie przestrzega zakazów związanych z korzystaniem z urządzeń kanalizacyjnych, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny do 10 000 zł.

Apel WiK Opole o prawidłowe korzystanie z kanalizacji sanitarnej!

Sieć kanalizacyjna jest zaprojektowana, aby przyjmować ścieki z naszych domów, nieczystości sanitarne oraz papier toaletowy. Umieszczanie w niej odpadów powoduje nie tylko zmniejszenie przepustowości przewodów kanalizacyjnych a także niesprawność, zatory na przewodach, uszkodzenie i zatykanie się pomp. Konsekwencje są bardzo nieprzyjemne. W końcowym efekcie może doprowadzić do zalania mieszkania, ogrodu czy nawet całej ulicy.

W celu likwidacji skutków tych nieodpowiedzialnych działań, interweniuje pogotowie techniczne, w którego skład wchodzi zespół przeszkolonych mechaników, którzy dysponują specjalistycznym sprzętem. Usuwanie awarii wywołanych odpadami jest czasochłonne, może powodować utrudnienia w ruchu drogowym, uniemożliwia prawidłowe korzystanie z sieci kanalizacyjnej. Czynności związane z awariami podnoszą koszty działalności Spółki, a to rzutuje na wysokość rachunków za ścieki dla wszystkich jej użytkowników.

Apelujemy o kulturalne korzystanie z sieci kanalizacyjnej, zgodnie z jej przeznaczeniem. Musimy mieć świadomość, iż każdy użytkownik ma wpływ na zmniejszenie ilości awarii sieci kanalizacyjnych. Dzięki temu unikniemy kłopotów i niższe będą koszty usuwania ewentualnych awarii.